Velen zien iets magisch in ‘Nederlandse’ multinationals. Ook in de politiek leeft de angst dat die multinationals uit Nederland vertrekken (wat dat ook moge betekenen). In de vorige regering waren Dijsselbloem en Kamp hier al tegen aan het vechten, en Buma heeft zich ook al voor de verkiezingen ingezet voor de ‘Nederlandse’ multinationals.
Hoewel er heel wat op te merken valt aan die wens voor hoofdkantoren in Nederland, hebben de onderhandelaars dit sentiment in het laatste regeerakkoord handen en voeten gegeven in de vorm van afschaffing van de dividendbelasting, een belasting die buitenlandse eigenaren van Nederlandse multinationals moeten betalen. Een duidelijke steun voor internationale bedrijven die hun hoofdvestiging in Nederland hebben.
Memo’s
Tijdens de formatieonderhandelingen werd er iets besproken dat nogal omstreden is onder experts, terwijl de onderhandelaars het wel eens waren. De gevolgen zijn ondertussen bekend: ambtenaren bestookten de onderhandelaars met memo’s vol advies dat niet opgevolgd is. De onderhandelaars hadden dat recht.
De onderhandelaars hadden natuurlijk wel moeten weten dat het bestaan van al dat advies nooit geheim blijft. Vooral omdat de argumenten uit die adviezen binnen de kortste keren ook door anderen werden bedacht en gepubliceerd.
Door die geheimzinnigheid is niet alleen de expertise van de ambtenaren uit de schijnwerpers gehouden, maar is er ook een zweem van corruptie opgetrokken. Zonder informatie worden niet de positiefste theorieën verzonnen.
Transparantie
De Piratenpartij zou wel in volle transparantie hebben onderhandeld. Al die memo’s, brieven en adviezen die vroeg of laat toch uit komen, hadden in de openbaarheid veel minder schade gedaan. Vooral als het advies dat er in staat niet opgevolgd wordt.
Een rapport dat in een geheime la verdwijnt, zal voor de schrijver altijd “de onderdrukte waarheid” zijn. Waardoor er iemand is die zich miskend voelt. Komt het rapport daarentegen in de openbaarheid, dan zal de schrijver zijn rapport tegen andere experts moeten verdedigen – leerzaam voor iedereen.
Ook lobbyisten kunnen wel wat openbaarheid gebruiken. Een lobbyist met redelijke wensen en argumenten kan die ook gewoon publiekelijk doen zodat alle partijen ze te zien krijgen. Ik heb regelmatig gezien dat iedere lobbygroep met een vaste partij praat, zodat ze zelf nooit naar enig compromis hoeven te zoeken. Geheimzinnigheid zorgt voor compromisloze tunnelvisie voor lobbyisten.
Stem Piraat
Het is niet gezegd dat de Piratenpartij aan de onderhandelingstafel een perfect akkoord oplevert. En ook Piraten zullen soms dingen moeten geheimhouden. Maar uit al de ophef rond de dividendbelasting blijkt wederom dat geheimzinnigheid niet werkt.
