In het stukje over Wietze Brandsma op 6 maart in de Leeuwarder Courant stond per abuis dat “Wy pal steane foar it yntellektueel eigendom”. De Piratenpartij is ooit begonnen als bestrijder van ‘intellectueel eigendom‘. Maar als je begint bij het ‘intellectueel eigendom’, dan is het alsof je een draadje uit het breiwerk trekt, en je komt steeds meer politieke problemen tegen.
Om te beginnen is het ‘intellectueel eigendom’ vrijwel altijd iets waarmee grootmachten de sappelende werkers afpersen. Grote bedrijven als Sony en Disney struinen het internet af, op zoek naar de achteloos gekopieerde foto, of net een nootje muziek die ergens op de achtergrond speelt om geld te kunnen vangen van de achteloze vlogger of blogger.
Dat is geen uitwas van ‘intellectueel eigendom’, maar ingebouwd in het systeem. Er wordt een monopolie aan de maker gegeven zodat hij de ontwikkelkosten makkelijker kan terug verdienen. Maar zonder behoorlijke marketingmacht heb je niks aan zo’n monopolie.
De combinatie marketing en ‘intellectueel eigendom’ is op dit moment ook het probleem bij de COVID-vaccins. Aan de ene kant hebben bedrijven grote commerciële belangen om de vaccins goed uit de test te laten komen. Dat voedt de achterdocht. Aan de andere kant hebben diezelfde bedrijven grote moeite om de gewenste productiecapaciteit in hun eentje te halen.
Als je je hier in verdiept, kom je er achter dat deze ‘intellectuele’ grootmachten een gigantische lobbymacht hebben. Internationale handelsverdragen blijken buiten het zicht van de politiek toch stiekem een paragraaf te hebben om deze bedrijven meer macht te geven. Ergens in die honderden pagina’s waar niet naar verwezen wordt in de samenvatting voor politici.
Die lobbymacht gebruiken de grootmachten dan weer voor het uithollen van het eigendomsrecht. Steeds meer dingen zijn niet zomaar bezit, maar je bent ‘licentiehouder’. Op de site van het World Economic Forum kun je een verhaal hierover vinden, dat door allerlei alt-right-clubs is opgepikt – google maar op: “Je zult niets bezitten en gelukkig zijn”. Dat is geen ‘geheime agenda naar het communisme’, maar een beschrijving van een maatschappij waar alles in licentie is: het einde van persoonlijke zeggenschap, en uitstoting van iedereen die niet mee kan doen.
