Vanmiddag hoorde ik op de radio Charif Mews van de Piratenpartij praten over Securus van de Stichting Importunus. Ik had er nog nooit van gehoord maar dat is dus software die scholen kunnen gebruiken om hun leerlingen digitaal te volgen. De software is officieel ontwikkeld om pesten tegen te gaan, maar in de praktijk wordt alles wat kinderen online doen gemonitord.
Ik dacht terug aan mijn eigen jeugd en ik werd zelf ook een tijdje – ik denk een jaar of zo – gepest op de basisschool en dat vond ik toen vreselijk. Maar ik kon toen ik jong was ook gaan en staan waar ik wilde. Wij “kraakten” bijvoorbeeld lege bouwvallige huizen en begonnen daar clubhuizen in. We experimenteerden daar met “dingen die niet mochten” en dat was leuk en spannend.
Met vriendinnen hadden we het over akelig nare leraren, we beraamden plannen voor kattewaad, we roddelden over jongens en meisjes, onze ouders en niemand die ons kon horen. We waren vrij en we experimenteerden en we hadden lol!
Volgens mij zijn dit soort dingen belangrijk voor de ontwikkeling van kinderen tot zelfstandige mensen, maar dat kan tegenwoordig dus niet meer. Communicatie gaat nu veel vaker via online digitale kanalen en blijkbaar is dat aanleiding om kinderen hun privacy te ontzeggen.
De Stichting Importunus zegt hierover: “Met de komst van PC’s, notebooks, tablets en smartphones is er een nieuwe vorm van communicatie ontstaan die niet meer of slecht zichtbaar is voor leerkrachten, ouders, verzorgers en andere betrokkenen”. Alsof we dat vroeger allemaal braaf thuis of op school gingen opbiechten..
Maar goed.. de Stichting Importunus heeft dus een tool ontwikkeld (of gekocht) voor scholen die het volgende doet:
“Het is een beveiligingstool die leerlingen beschermt tegen onder andere online pesten, (pogingen tot) online kindermisbruik, expliciete foto´s, ongepaste websites en andere bedreigingen.”
Deze tool wordt op de laptops van de kinderen geïnstalleerd en monitort de activiteiten binnen een netwerk van computers, laptops en andere apparaten, zoals smartphones e.d. Zijn er verdachte activiteiten, die erop wijzen dat een kind in gevaar is of dat protocol cyberpesten wordt overtreden, dan stuurt Securus een melding aan de school. Er wordt een screenshot gemaakt van ieder incident met wat er op dat moment op het scherm te zien was, wie er bij betrokken was en wanneer het incident plaatsvond”.
Het is dus veel breder dan pesten. Al het internetverkeer en de onderlinge contacten tussen kinderen worden gemonitord, ook als ze thuis zijn. Op de radio merkten ze doodleuk op dat dit handig was omdat ze dan ook konden zien hoe laat kinderen gingen slapen.
Hoe zit dit juridisch?
Privacy is een recht en het is zelfs vastgelegd in de Grondwet. Ook kinderen hebben recht op privacy. Nog afgezien van dat de privacy al wordt geschonden door het monitoren komt daar nog bij dat de software werkt via de cloud en gegevens dus ook via die weg worden uitgewisseld. Is dit veilig? Dat weten we niet, maar zeer waarschijnlijk niet. De kans bestaat dus dat de tool wordt gehackt en alle gegevens uitlekken.
Hoe zit het ethisch?
De tool is ontwikkeld door een bedrijf SLTN Inter Access met als grootaandeelhouder de Rabobank. De oprichter van dit bedrijf heeft een aparte stichting opgericht om de tool te verkopen aan scholen. Een stichting heeft geen winstoogmerk, maar het bedrijf dat het heeft ontwikkeld natuurlijk wel. Ik denk niet dat dit bedrijf de tool gratis of tegen kostprijs aan de stichting geeft, maar dat weet ik niet zeker want dat wordt niet duidelijk op de website.
Ik weet ook niet of ouders gevraagd wordt of ze instemmen met het gebruik van deze tool, maar mocht ik een kind in die leeftijd hebben mijn kind hier niet aan blootstellen. Het is niet bekend op welke scholen dit al wordt gedaan, dus misschien eens vragen op de ouderavond of beter: meteen bellen of mailen.
Tot slot
Wat betekent Importunus:
- inconvenient, unsuitable
- annoying
- rude
Juist! (met dank aan @PetraKramer )
Extra:
Radio 1 interview met Pauline van Dulken van Stichting Importunus en Liesbeth van Rikxoort, directeur van het Gemini College in Ridderkerk (pilot) ICT project tegen cyberpesten op school
Radio 1 interview met Charif Mews van de Piratenpartij (vanaf ca. 16.25)
of voor beide interviews:http://www.eenvandaag.nl/binnenland/55130/nieuwe_tool_tegen_online_pesten
-Kletskous
Ongelofelijk, dat dit kan bestaan. Ik mag hopen dat geen enkele school dit gebruikt of überhaupt overweegt te gaan gebruiken. In plaats van uit te gaan van concrete gevallen wordt iedereen als verdachte gezien en wordt kinderen daarmee een verknipte set normen en waarden aangeleerd.
De interviews zijn niet toegankelijk met vrije software (dank publieke omroep), dus als iemand naar directe bestanden kan verwijzen dan graag, zodat ik deze kan beluisteren.
Doet mij sterk denken aan de controle software op mijn voormalig ROC (Zoomvliet Roosendaal). Als je al op Gmail ging ‘werd de schoolcomputer voor privé gebruikt’ en werd uit de mediatheek gezet…