Thuiskopieheffing, internetbelasting of downloadverbod – een vals trilemma
De valse keuze die nu voorgelegd is, is die tussen een afkoopsom betalen of een paar industrieën het recht geven internet af te sluiten bij consumenten. Voorstanders van het downloadverbod zeggen dat de Europese Copyright Directive en de Directive_on_the_enforcement_of_intellectual_property_rights ons dwingen een van de bovenste drie oplossingen te kiezen. Eerst zullen we deze opties bekijken, alvorens wij met onze eigen oplossing komen, die in geen van deze categorieën valt. Of het inderdaad zo is dat we een van deze opties moeten kiezen is nog niet zo duidelijk, zie punt 102 van deze uitspraak van de rechter in ljn=BW5879 over thuiskopieheffing
Afkoopsom
Het verschil tussen een thuiskopieheffing en een internetbelasting is niet zo groot. Je gaat er in beide gevallen vanuit dat de contentindustrie, dat zijn de Hollywood-filmmaatschappijen en de grote copyrighthouders op muziek, (onterecht) inkomsten mislopen doordat mensen alternatieven voor hun verspreidingsmedium gebruiken (DVD schijfjes en CD’s).
We hebben in Nederland decennia lang thuiskopieheffing op media gehad. De stichting die hierover het alleenrecht heeft, maakt er een potje van . Het geld innen is geen probleem voor ze, maar het aan de “slachtoffers van thuiskopie” uitkeren gaat hen moeilijker af.
Hier is dus zwaar sprake van concurrentievervalsing. Slechts enkele copyrighthouders krijgen de thuiskopiebonus. Naar de artiesten gaat in de meeste gevallen helemaal niets. En als je als kleine artiest je eigen cd’s brandt en verkoopt, dan betaal je daar gewoon thuiskopieheffing over aan de bands waar je mee concurreert.
Een afkoopsom zal het niet worden, en in het valse dilemma zoals dat hier gesteld is betekent dat, dat het downloadverbod de enige optie is die overblijft.
Downloadverbod == internetverbod
Alles wat je doet op internet komt uiteindelijk op downloaden neer. Je haalt informatie van internet, waar je computer dan een exacte kopie van heeft om te gebruiken. Of dit op je harddisk wordt opgeslagen of dat de YouTube-speler het meteen afspeelt maakt niet uit voor de actie van het downloaden. Dat betekent dat een downloadverbod net zo goed geldt voor YouTube of andere filmpjeswebsites. De contentindustrie heeft eerder al geprobeerd een embed-belasting in te voeren. Het is ze intussen gelukt om mensen die streams van radiostations embedden hiervoor te laten betalen. Mensen die zeggen dat er niet voldoende legaal aanbod is (zoals Fred T.) rekenen YouTube schijnbaar niet onder legaal.
Het ziet er naar uit dat in de nabije toekomst niet alleen degene die de YouTube linkt op zijn website, maar ook diegene die op het linkje klikt een illegale handeling verrichten, tenzij ze dit weer afkopen.
Downloadverbod leidt tot willekeur, rechtsongelijkheid en censuur
Natuurlijk gaat de contentindustrie youtube niet verder lastigvallen dan de verwijderrechten op alle videos en het afpersbedrag dat YouTube momenteel betaalt. Dat zou veel te slechte PR opleveren. Maar concurrenten van YouTube, en mensen die daar filmpjes/muziek van downloaden, die kunnen er op rekenen. De willekeur is niet die van een dobbelsteen, maar de willekeur van de contentindustrie. We hebben eerder al gezien dat de contentindustrie geen probleem heeft om concurrenten van YouTube te verwijderen. Videos waarover ze op geen enkele juridische manier rechten over hebben.
Het is daarom naïef te verwachten dat de contentindustrie met het downloadverbod in de hand dit enkel te goeder trouw zal gebruiken. Met het downloadverbod kunnen ze iedereen die zonder hun uitdrukkelijke toestemming een video op YouTube bekijkt waar zij de rechten op bezitten vervolgen.
Downloadverbod leidt tot internetbelasting met tarief bepaald door de contentindustrie
Omdat het downloadverbod in de praktijk zo’n onwerkbare situatie zal opleveren zal de content industrie waarschijnlijk met een aanbod aan de internetproviders komen. Een nieuwe afkoopsom. Deze keer wordt de hoogte van het bedrag niet democratisch bepaald, maar eenzijdig. Er is namelijk geen enkele vorm van marktwerking. De contentindustrie kan het bedrag bepalen, en wie niet luistert kan een berg rechtzaken tegen zichzelf en hun klanten verwachten. Dat is namelijk het patroon geweest de afgelopen jaren, getuige de eerder genoemde voorbeelden. Deze praktijk noemen wij rent seeking.
Downloaden is geen probleem
Het onwerkelijke aan de situatie is dat er een ‘oplossing’ gezocht moet worden, voor een ‘probleem’. Waar in realiteit niets anders gebeurt dan dat een tussenpersonenindustrie van informatiedistributeurs komt te vervallen omdat ze simpelweg niet langer nodig zijn. Dat deze industrie over de kop gaat komt zowel ten goede aan de consument als aan de artiest. Het bedrag dat de consument besteedt aan cultuur en informatie blijft van jaar tot jaar ongeveer gelijk, en is over de laatste jaren zelfs licht gestegen. [ artikel met verdere bronnen] Zonder deze overbodige industrie komt er meer uit bij de artiest, en krijgt de consument meer waar voor zijn geld.
En in deze focus op het zogenaamd negatieve, van een industrie die niet langer meerwaarde creëert en dus over de kop gaat, wordt er met geen woord gerept over de zegeningen van deze technologie. De positieve kanten van het informatietijdperk, zoals inherent vrije journalistiek, zoals de toegang tot alle informatie en cultuur voor alle mensen met een verbinding, worden niet genoemd en zonder naam de nek om gedraaid. Alsof de bibliotheek van Alexandrië afgefikt moet worden vanwege auteursrechtenschendingen.
Het auteursrecht is een recht dat gegeven wordt door de overheid. Het is geen verplichting van de overheid om het tegen iedere prijs, in elke omgeving te handhaven. Op het internet is het inherent onmogelijk om auteursrechtelijk beschermde informatie te onderscheiden van andere informatie. Dit is geen probleem, daar de informatie zo voorradig is dat er uberhaupt geen meerwaarde geproduceerd wordt in het kopiëren ervan. Het is niet aan de overheid om hier een markt te creëren die er in beginsel niet is. Daar is het auteursrecht nooit voor bedoeld, en het oprekken van de wet tot die situatie kan alleen maar schade berokkenen aan de Nederlandse economie. Het geld verdwijnt in een zwart gat van rechtenhandel die zo los mogelijk staat van de daadwerkelijke creatie. De creatie is het economische risico, de rechten zijn vruchten die prima na afloop te plukken zijn, mits je de distributiekanalen beheerst.
Sterker uit de crisis
Er is een Chinees gezegde: wanneer de wind der verandering blaast, zijn er mensen die een schuilplaats opzoeken, en mensen die windmolens bouwen. Laten we durven als Nederland, om die windmolens te bouwen. Het auteursrecht handhaven voor particulieren op het internet kan niet zonder onwenselijke ingrijpende maatregelen op de privacy, en iedere stap die we zetten op dat onmogelijke pad levert bovendien schade aan onze kansen voor welvaart in de toekomst. Daarnaast is in onze auteurswet altijd een uitzondering geweest voor kopieen voor eigen gebruik (auteurswet artikel 16c). Deze industrie van zogenaamde ‘rechtshebbenden’, markant genoeg een geheel andere categorie dan de artiesten zelf, zijn een industrie van gisteren. De industrie van vandaag en morgen zijn bedrijven die uitgaan van de overvloed aan informatie die vandaag de dag bestaat. Die dit gegeven niet als gevaar maar als kans beschouwen.
Bedenk eens wat voor kansen we voor Nederland creëren op het moment dat we bedrijven als MegaUpload een veilig onderdak kunnen bieden van de contentindustrie. Bedenk eens hoeveel innovatieve startups zich op onze bodem zouden willen vestigen op het moment dat we als eerste Westers land zeggen: en nu is het wel welletjes geweest met de nonsens van auteursrechten op het internet. Bedenk eens hoe we er dan over tien, twintig jaar voor staan, als we de verandering omarmen die de wereld over 10, 20 jaar opnieuw getekend heeft.
Of we kunnen aan de kant blijven staan van een overbodige industrie, voor wie er geen toekomst is. In onze compassie voor de multimiljardairs uit Hollywood, kunnen we ook deze kansen vergooien.
Het enige wat we hoeven te zeggen is: Auteursrechten prima, maar op het internet gaan wij het niet handhaven. De donkerste nachtmerrie van de contentindustrie, Nederland als vrijhaven voor ‘piraterij’, is onze beste hoop voor de toekomst.
Bronnen
“Alsof de bibliotheek van Alexandrië afgefikt moet worden vanwege auteursrechtenschendingen.”
Dat is de beste en meest treffende quote die ik in jaren gehoord heb!
Voor de duidelijkheid:
Gister heeft de Tweede Kamer een motie aangenomen dat het downloadverbod van de baan is, gelukkig. Maar blijkbaar gaat de uitgebreidere thuiskopieheffing wel door.
Afsluiten of verbieden is nog altijd niet te accepteren, we zijn immers vóór een vrij internet. Belastingen of heffingen zijn dus in ieder geval nog een beter alternatief. Wel moet er in dat geval alles aan gedaan worden om het geld terecht te laten komen bij de creatieve artiesten, en niet bij de grote media-conglomeraten. Dat is mijns inziens de beste optie.