• Spring naar de hoofdnavigatie
  • Door naar de hoofd inhoud

Piratenpartij

voor een vrije informatiesamenleving

Donaties Piratenpartij 2025
0
1000
2000
3000
4000
5000
Gedoneerd: € 325
Klik hier
28/4
  • Home
  • Doe mee!
    • Nieuwsbrief
    • Blogs
    • Contact
      • Contact
      • Praten met Piraten
      • Maillijsten
    • Kalender
    • Praten met Piraten
    • Wiki
    • Campagne 1 minuut
    • Word lid
  • Word lid
    • Word lid
  • Programma
    • Verkiezingsprogramma TK2023 →
    • Archief Partijprogramma’s
    • Onze standpunten
  • Doneer
    • Doneren
  • Bestellen
    • Promotiemateriaal
    • Flyers
    • Downloads
  • Over ons
    • Bestuur
    • Achtergrond
    • Regionaal
    • Internationaal
    • Wetenschappelijk Bureau
    • FAQ
  • Contact
    • Contact
  •  

Bewaarplicht onwettig: eindelijk actie!

8 december 2014 door Harmke Lubbers

Nederland komt eindelijk in actie tegen illegale opslag metadata door de Staat

Waarom de Nederlandse Bewaarplicht illegaal is:

De Wet bewaarplicht telecommunicatiegegevens is de Nederlandse implementatie van de Richtlijn Dataretentie van de Europese Unie. Het Europees Hof van Justitie heeft op 8 april 2014 geoordeeld dat de Richtlijn Dataretentie in strijd is met het Europees Verdrag van de Rechten van de Mens (EVRM). In Nederland resulteerde deze Europese Richtlijn dus in de Wet bewaarplicht telecommunicatiegegevens (Bewaarplicht). De Bewaarplicht die in 2009 is ingegaan houdt in dat providers onder meer moeten opslaan wie wanneer met wie heeft gebeld op welke locatie, wie met wie heeft gemaild en dat providers ook andere metadata van internet- en telefoonverkeer voor een periode van 12 maanden moeten bewaren. (Later werd dat 6 maanden voor internetgegevens.) Dit zodat opsporingsdiensten deze gegevens op kunnen vragen als dat nodig mocht blijken voor een strafrechtelijk onderzoek. In april oordeelde het Europese Hof van Justitie naar aanleiding van twee zaken aangespannen door Ierland en Oostenrijk dat dit dus helemaal niet mag.
Nederland had meteen moeten stoppen met de handhaving van de Bewaarplicht toen de Richtlijn Dataretentie in april door het Europees Hof van Justitie ongeldig was verklaard. Na de ongeldigverklaring van de Richtlijn Dataretentie verviel de basis voor de Nederlandse Wet bewaarplicht telecomgegevens, immers is in onze Grondwet geregeld dat wetten die in strijd zijn met het internationaal recht ongeldig zijn. Hoewel de Europese Richtlijn Dataretentie met terugwerkende kracht ongeldig is verklaard, gaan de illegale praktijken in Nederland ondertussen nu al zeven maanden lang door.

In 2010 is in Duitsland al door het constitutionele hof verklaard dat de Bewaarplicht in strijd is met de Grondwet. In Oostenrijk is de bewaarplicht inmiddels afgeschoten door de Hoge Raad naar aanleiding van de uitspraak van het Europees Hof van Justitie. Deze wet vertoonde grote gelijkenissen met de Nederlandse Bewaarplicht.  En zo zijn er meerdere Europese landen die de bewaarplicht hebben afgeschaft omdat het een schending is van het grondwettelijke recht op privacy en de Europese Verklaring van de Rechten van de Mens. Hoewel onze bewaarplicht in veel aspecten op die van de ons omringende landen lijkt, doet het Nederlandse ministerie van Veiligheid en Justitie onder leiding van Minister Opstelten niet wat wettelijk juist en redelijkerwijs logisch is: direct stoppen met de handhaving van de Richtlijn Dataretentie en de Bewaarplicht terugdraaien. 
Voor de Piratenpartij was het altijd al duidelijk: dataretentie is een onwettig middel en een grove schending van de burgerrechten. Zoals we in april al berichtten: Het Europees Hof heeft een duidelijk signaal richting de nationale parlementen gegeven door de richtlijn onwettig en disproportioneel te verklaren. “Het is nu tijd dat er in de kamer gesproken wordt over het schrappen van de Nederlandse implementatie: van Brussel moet het dus niet meer en het legt een enorme belasting op onze service providers,” aldus Dirk Poot, woordvoerder van de Piratenpartij. “Wat ons betreft staat het de providers vrij om per direct te stoppen met deze maatregelen terwijl in de kamer het papierwerk wordt gedaan.”

De kabinetsreactie op de uitspraak van het Europees Hof:

De Raad van State die wetten toetst aan de grondwet, heeft inmiddels ook vastgesteld dat de Nederlandse bewaarplicht inderdaad in strijd is met de grondrechten die privéleven, communicatie en persoonsgegevens beschermen. Al zegt het kabinet de zienswijze van de Eerste Kamer te onderschrijven, de regering tracht middels enkele wijzigingen aan de Bewaarplicht deze toch in stand te houden. Het kabinet heeft op 17 november een brief naar de Tweede Kamer gestuurd met het kabinetsstandpunt naar aanleiding van de ongeldigverklaring van de Richtlijn Dataretentie door het Europees Hof. Het kabinet kan de Nederlandse wet ongewijzigd niet in stand houden, vandaar het voorstel van het kabinet de wet op een aantal punten te wijzigen, (zo stelt het kabinet onder andere voor de regels voor toegang tot de gegevens aan te scherpen) maar feitelijk blijft de bewaarplicht vrijwel ongewijzigd bestaan. Dit is heel wat anders dan het advies van de Raad van State. Die interpreteert het arrest van het Europese Hof van Justitie zodanig dat alle vormen van dataopslag van burgers waartegen geen verdenkingen bestaan in principe in strijd zijn met Europese grondrechten.
Als excuus om deze schending van ons grondrecht op privacy goed te praten komt het kabinet deze keer niet met de standaard dooddoener ’terrorismebestrijding’ aanzetten. Nee, ditmaal zou het essentieel zijn in het kader van bestrijding van zware criminaliteit. Een welbekende dooddoener die we net als de strijd tegen terrorisme al vaak hebben gehoord om massale mensenrechtenschendingen aan het publiek te verkopen. “Zonder telecommunicatiegegevens komt de aanpak van bijvoorbeeld jihadisten, kinderpornografie, roofovervallen, moord en doodslag in gevaar of wordt die zelfs onmogelijk”, aldus het kabinet.
Niet voor niets is Minister Opstelten van Veiligheid en Justitie dit jaar voor de derde keer op rij genomineerd voor een Big Brother Award. De felbegeerde prijs voor de grootste privacyschenders van het afgelopen jaar, die hij vorig jaar ook al in de wacht sleepte. Maar zo te zien heeft dit niet echt geholpen om zijn inspanningen de surveillancestaat uit te breiden een beetje in te dammen of hem bewogen enig respect te tonen voor het laatste stukje privacy dat ons nog rest dan wel zich te houden aan de Nederlandse Grondwet. Dat blijkt wel uit zijn reactie op de uitspraak van de Raad van State: “We gaan de wet aanpassen. Tot die tijd blijft de huidige wet van kracht.”
Nederland komt in actie tegen de Bewaarplicht:
Op dit moment zijn er een aantal ontwikkelingen gaande die verband houden met het onwettige handelen van de Nederlandse Overheid.
Allereerst: om hun illegale praktijken nog enigszins een legitiem of democratisch sausje te geven heeft het kabinet een internetconsultatie geopend. Wil je je mening laten weten aan de regering over dit wetsvoorstel, dan kan dat op de website van de overheid middels de internetconsultatie dataretentie. Een ieder wordt uitgenodigd om op het ontwerpwetsvoorstel te reageren. Reacties moeten uiterlijk 31 december binnen zijn. Ook kun je de Vaste Commissie voor Veiligheid en Justitie rechtstreeks een email sturen via het initiatief van onafhankelijke burgerrechtenorganisatie Bits of Freedom. De Tweede Kamer debatteert namelijk op korte termijn met de staatssecretaris van Veiligheid en Justitie over de gevolgen van het vonnis van de Europese rechters.
Diverse organisaties die opkomen voor privacy, digitale rechten en burgerrechten in zijn algemeenheid ondernemen nu actie om de regering te dwingen de uitspraak van het Europees Hof en onze Grondwet te respecteren middels juridische mogelijkheden.
Burgerrechtenorganisatie Bits of Freedom riep afgelopen week telefonie- en internetproviders op de Nederlandse staat voor de rechter te dagen.
En afgelopen vrijdag hebben de Nederlandse Vereniging van Strafrechtadvocaten, journalistenvakbond NVJ, stichting Privacy First en internetprovider BIT een kort geding aangespannen tegen de Nederlandse staat waarin ze eisen dat de massale opslag van metadata van alle Nederlanders moet worden gestopt. Vincent Böhre van Privacy First: “Door deze massasurveillance worden de privacyrechten van burgers massaal geschonden. Het is onacceptabel dat de Nederlandse regering hier aan vast blijft houden nadat de hoogste Europese rechter al in april duidelijk heeft gezegd dat deze privacyschending niet is toegestaan.”
Verwacht wordt dat de rechtbank in Den Haag in januari of februari uitspraak doet in deze zaak.
De Piratenpartij verwacht jurisprudentie:
Een hypothetische vraag die deze schrijfster bezig houdt is deze: Zou, op basis van de uitspraak van het Europees Hof en de analyse van de Eerste Kamer, een veroordeling die louter en alleen op basis van metadata verkregen in deze periode van zeven maanden waarin de bewaarplicht illegaal is uitgevoerd, teruggedraaid kunnen worden?
Het zou namelijk toch niet zo zijn dat, in de ijver van de Staat alle gegevens van Nederlanders te bewaren zonder daarbij de letter van de wet te volgen, de Staat zijn doel voorbijschiet? Namelijk de bestrijding van zware criminaliteit waarmee deze massale schending van onze privacy aan het publiek wordt verkocht. Stel nou dat veroordelingen op basis van onwettig verkregen bewijsmateriaal onder de Bewaarplicht om die reden onrechtmatig tot stand zijn gekomen. En dat de Staat dus door hun eigen onwettige handelen juist die criminelen waarvoor deze massale inbreuk op onze grondrechten noodzakelijk zou zijn op deze manier een middel verschaft om een veroordeling op basis van metadata die illegaal zijn opgeslagen terug te draaien. Of zoals een anonieme piraat het onlangs verwoordde: “Het enige waar we op moeten hopen is een wakkere advocaat die te maken krijgt met bewijs dat op basis van deze wet tot stand is gekomen in zijn zaak en het aangevoerde bewijs op grond van de uitspraak van het Hof van Justitie nietig laat verklaren.”

Categorie: Burgerrechten, Justitie en veiligheid, Mensenrechten, Piratenpartij, Privacy Tags: #bewaarplicht, privacy

Lees Interacties

Reacties

  1. Jeroen zegt

    8 december 2014 om 20:28

    Dit is waarschijnlijk geen novum waarmee je een eerdere veroordeling terug kunt draaien (dan had je de toelating van het bewijsmateriaal direct moeten aanvechten). Het zou wel bruikbaar kunnen zijn voor lopende zaken en zaken in de nabije toekomst.

  2. wiebe lenstra zegt

    10 december 2014 om 06:41

    In geval van een veroordeling waarvan geen beroep meer open staat omdat de beroepstermijn is verstreken, kan er wel gratie aangevraagd worden met als argument dat ter zitting niet aangevoerd is dat het bewijs onrechtmatig is verkregen.

Before Footer

Inloggen


Wachtwoord vergeten?
Wachtwoord vergeten
Annuleren

Nieuwe gebruiker

Ingelogde gebruikers kunnen reacties plaatsen bij artikelen op onze website.

Nieuwe Aanmelding
  • Contact
  • RSS
  • Statuten
  • ANBI
  • Privacybeleid
CC0 1.0 Universal Public Domain Dedication 2010 – 2025 Piratenpartij Nederland