In de Wall Street in de Amerikaanse stad New York staat al jaren een beeld van een stier. Daar is nu een beeld van een klein meisje tegenover gezet. Mag dat?
In de Verenigde Staten zijn de meeste mensen het er over eens, dat het mag. Dat beeld is van de gemeente New York, en die bepaalt of dat beeld tegenover een ander beeld staat. De Italiaanse maker van het stierenbeeld claimt alleen nog rechten over dat beeld, het is ‘zijn unieke creatie’.
In de meeste Europese landen zou de kunstenaar waarschijnlijk gelijk krijgen. Als je in Nederland een kunstwerk koopt, dan kan de kunstenaar daar nog rechten op doen gelden. Zo heeft museum Naturalis pas nog grote problemen met de architect gehad. En eerder heeft bekende Fries, Ids Willemsma zelfs geprocedeerd tegen bouwplannen in de buurt van ‘zijn’ kunstwerk.
Dit soort ‘morele rechten’ van de kunstenaar zijn rechten waar helemaal geen plichten tegenover staan. De eigenaar mag door ‘misbruik’ van het kunstwerk het imago van de kunstenaar niet aantasten, maar krijgt geen geld terug als de kunstenaar iets doet wat de eigenaar niet zint.
Dat is jammer, omdat de kunst pas betekenis krijgt binnen de context van een cultuur. De Wall Street stier ontleent zijn betekenis grotendeels aan de term bull market. Maar een ander ziet in een stier een groot erg mannelijk en erg gevaarlijk beest, en heeft de kunst geremixt door er een klein meisje voor te zetten dat hier weerstand aan biedt. Een prachtige manier om de kunst tot cultuur te verheffen.
En dan is dit meisje nog niet eens een wijziging aan het kunstwerk zelf: ze staat er immers vóór. Wat doet de maker als het kunstwerk per ongeluk stuk gaat? Of als de hoorns bijgeslepen moeten worden omdat mensen zich er zeer aan doen? Deze kunstenaar breekt behoorlijk in op de freedom to tinker: het recht om aan je eigen spullen te sleutelen. Het beeld is van de gemeente omdat de kunstenaar er zelf niet op wilde passen – hij heeft het gewoon illegaal neergezet.
Voor mij als Piraat is het simpel: als je iets koopt, moet je er alle rechten over krijgen. Dat is redelijk, omdat je ook alle plichten hebt om er goed voor te zorgen, tot aan het netjes weggooien toe. Heb je een product verkocht, dan ben je je rechten er over kwijt.
Leuk, niet helemaal correct. De stier is nooit gekocht. Een aanstormende stier in vrij zicht is anders dan een aanstormende stier met een stoer weerspannig meisje ervoor. Ik kan me dus voorstellen dat de maker van de stier protesteert.
Een kunstwerk staat nooit op zichzelf, maar is onderdeel van de omgeving. Ik kan me dus voorstellen dat de maker van de stier protesteert.
Mooiste actie zou zijn als de kunstenaar nu zijn stier zou weghalen.
De stier is volgens mij niet meer van de kunstenaar. Als je je auto of fiets ergens op straat achterlaat, kun je er 25 jaar later ook geen aanspraak meer op maken.
Maar ik geef direct toe dat ik de lokale wetgeving niet tot op het detail ken. Ik weet wel dat de staat zich daar verlaten huizen op termijn wel toe eigent.
Maar in ieder geval is weghalen redelijker dan inbreuk op copyright claimen.
Doet me denken aan de architect van de Haagse Hogeschool aan het Johanna Westerdijkplein.
Hij ging naar de rechter omdat er geen zebrapad tussen Den Haag HS en de HHS mocht komen, die paste niet in zijn architectonisch ontwerp :O
Voor mij omschrijft het volgend blogje wel redelijk het genuanceerd verhaal waar ik mijzelf ook wel in kan vinden:
https://gregfallis.com/2017/04/14/seriously-the-guy-has-a-point/
Bedankt voor de extra informatie die in die blog staat. Als die stier bruikleen is, kan hij hem gewoon ophalen. Maar techdirt in meestal best goed geïnformeerd en zegt daar niks over. Als er geen overeenkomst is over het gebruik, lijkt me dat inderdaad sterk.
Onafhankelijk daarvan: kunstenaars claimen allerlei rechten, lang nadat ze hun werk verkocht hebben. Dat terwijl ze uitgebreid gebruik maken van het werk van anderen. In dit geval heeft de maker van de stier ook geen toestemming nodig gehad van de bronsfabrikant, of dit beeld er wel van gegoten mocht worden. En nu ligt het plotseling anders als de maker van het meisje diezelfde stier in zijn/haar kunstwerk gebruikt.
(aangepast naar aan leiding techdirt-artikel)
Nee, The Wall Street Bull beeldhouwer heeft niet een punt. Dat het beeld Fearless Girl sponsored content is doet niet ter zake, de meeste content wordt zo’n beetje met advertentie geld betaald. Het andere argument dat de kunstenaar een vorm van controle over de betekenis van zijn kunstwerk heeft is gewoon… fout. Kunst is nauwelijks kunst als er geen reactie op volgt. De reactie zelf is een groot deel van de kunst, en die reactie wordt niet bepaald door de kunstenaar.
Meisje is neergezet door bedrijf.[1] Retorische mogenlijkheden van beide kanten niet onderschatten. Zie echter niet hoe dit bijvoorbeeld occupy uiteindelijk negatief is. [1]https://en.wikipedia.org/wiki/State_Street_Global_Advisors
Je laatste zin begrijp ik niet, maar wie het meisje neer heeft gezet is niet relevant: De stad New York gaat er over, en die heeft het gelegaliseerd (achteraf).