Hoe lang blijven vingerafdrukken nog bewijsmateriaal?

Of laten we dat ruimer stellen: Wat blijft er over van de waarde van biometrische gegevens als we doorgaan op de inslagen koers? Wanneer vingerafdrukken, irisscans, enzovoorts overal en nergens opgeslagen worden, en met een (3D-)printer voor geen/weinig geld nagemaakt kunnen worden, welke waarde heeft die informatie dan nog? We gaan het voor de verandering eens niet hebben over rechten, maar over de praktische implicaties van het verzamelen van biometrische gegevens door alles en iedereen.

Apple slaat jouw vingerafdrukken op. Niet omdat het moet, maar voor jouw eigen veiligheid, zodat alleen jij jouw telefoon kunt openen. Het is wachten tot het bankwezen de pin vervangt, of wellicht de sigarenboer om de hoek hetzelfde gaat doen voor leeftijdscontrole. Zo krijgt iedereen een verzameling met biometrische gegevens, want deze gegevens zijn uniek en het onweerlegbare bewijs dat jij bent wie je zegt dat je bent.

Er is het gegeven dat biometrische gegevens ook tegen jouw wil afgenomen kunnen worden, in tegenstelling tot een code waarover je te allen tijde de keuze hebt of je deze wilt delen. Dit kan gevaarlijke implicaties hebben, om een klein praktijkvoorbeeld te linken. Maar het gevaar zit hem ook op een dieper niveau; de informatie zelf wordt waardeloos.

Enter 3D printers, hoge resolutie kleurenprinters, en wat de toekomst verder nog mag brengen. Hoe lastig is het om vingerafdrukken op een dun latex vingerdopje te printen? Niet dat deze verfijning nodig is met de huidige generatie vingerafdrukscanners – een papiertje met een print doet het ook. Of om een specifiek irispatroon na te bootsen? Het enige wat je hiervoor nodig hebt is het sjabloon en dat sjabloon wordt gelukkig overal gulzig verzameld en gedigitaliseerd. De resolutie van de replica hoeft niet groter te zijn dan de resolutie van de controle.

Gedigitaliseerde informatie hoeft maar één keer te lekken, en zij is overal verkrijgbaar voor iedereen. In tegenstelling tot een archiefkast of dossier wat je kunt achterhalen, waarvan het aantal kopieën telbaar zijn, kan gedigitaliseerde informatie met hetzelfde gemak praktisch oneindig gerepliceerd worden. Je hebt maar één set unieke biometrische gegevens, en met zoveel databases waarin ze verzameld worden en gaan worden, is het geen vraag van of, maar van wanneer de hele wereld ze tot haar beschikking heeft. Die informatie blijft niet de gemiddeld 80 jaren van een mensenleven veilig opgeslagen.

Als wij deze factoren optellen, vervalt de waarde die aan biometrische gegevens toegekend wordt:
“Ja, meneer de rechter, mijn vingerafdrukken zitten dan wel op het moordwapen, maar ik ga toch geen moord plegen met mijn eigen vingerafdrukken? Dat kan iedereen geweest zijn.”
“Wat een leuke foto, heb je hem in grotere resolutie? Ik wil ‘m groot uitprinten!” Dank je wel voor de irisscan.

De enige waarde die biometrische gegevens hebben, is dat iemand de enige is die er van nature beschikking over heeft. Met iedere uitbreiding van de groep mensen die er ook beschikking over heeft, verlaagt de waarde. Wellicht dat een volgende generatie aan biometrische gegevens lastiger te repliceren is, tot de techniek ze ingehaald heeft. Een retinascan of een DNA-scan zou lastiger zijn – net zoals vingerafdrukken dat waren in de 19e en 20e eeuw. En zo passeren we stationnetjes van steeds persoonlijkere informatie, zonder dat het uiteindelijk enige zekerheid of veiligheid zal bieden. Dit is een weg die dood loopt waar er geen persoonlijke, unieke informatie meer te verzamelen is. Een weg waarvoor wij desalniettemin onze persoonlijke integriteit zouden moeten offeren voordat we bij het einde aangeland zijn.

En zo heeft niemand iets. Geen privacy of veiligheid voor de burgers, geen bewijs voor justitie. Het zou mooi zijn als we deze schadelijke oefening in futiliteit stoppen voordat het nog verder de spuigaten uit loopt.