De macht van informatie: de definities van woorden

Opiniestuk.

Who controls the past, controls the future.

Een van de T-shirts die graag bij de Piratenpartij gedragen wordt is “1984 was not supposed to be an instruction manual”.
In het boek 1984 van George Orwell gebruikt de overheid verschillende middeltjes om de bevolking gedwee te houden. Een uitspraak uit het boek is ”  ‘Who controls the past,’ ran the Party slogan, ‘controls the future: who controls the present controls the past.’. Door woorden een nieuwe betekenis te geven, nieuwe definities die haaks staan op de vorige definitie, herschrijft de overheid van George Orwells roman de geschiedenis. Het meest bekende voorbeeld uit de roman is dat het ministerie waar de hoofdpersoon werkt, de kranten van het verleden letterlijk herschrijft, en dat ministerie daarbij als naam heeft: “Ministery of Truth” ofwel “Minitruth” , en het ministerie dat mensen martelt het “Ministry of Love” wordt genoemd.

Helaas zien we ook dit Orwelliaanse nachtmerrie-scenario af en toe in de praktijk terug. Woorden of begrippen met prachtige betekenis en die daardoor populariteit verworven hebben, worden door politici geherdefinieerd, en betekenen daarna vaak het omgekeerde. Hieronder volgen een paar voorbeelden, maar vul gerust aan in de comments met andere voorbeelden.

Participatiesamenleving

In het verleden werd het ideaal hoog gehouden dat mensen, landen en groepen enige mate van zelfbeschikking hebben. Dat zij zelf meebeslissen over de zaken die hun leven direct raken. Participatie betekende in deze het deelnemen aan de politieke besluitvorming, in het meest duidelijke voorbeeld referenda, maar ook directere volksraadpleging via buurtraden  of fora die openstaan voor belangstellenden.

Het huidige kabinet geeft juist de omgekeerde betekenis aan participatiesamenleving. Niet deelnemen aan de besluitvorming, maar deelnemen aan de uitvoering. Met andere woorden, juist landsbestuur dat expliciet dingen oplegt aan de bevolking om te doen, en door het omdraaien van deze betekenis, duidelijk maken dat de participatie aan de besluitvorming beperkt moet blijven (volgens hen) tot af en toe naar de stembus gaan. Dit is het omgekeerde van zelfbeschikking.

Investeren in onderwijs

In het Kabinet Rutte-1 zijn de uitgaven van de Nationale overheid aan het hoger onderwijs fors verlaagd, en daartegenover heeft het kabinet de langstudeerboete ingesteld. Volgens de (optimistische) berekeningen van het kabinet zou het onderwijs daarmee netto hetzelfde te besteden houden. Dit is natuurlijk alsnog een bezuiniging op het onderwijs, want de student moest zelf toch al flink investeren in zijn opleiding, door aanschaf van studiematerialen. Hoe vreemd voor een kabinet dat zichzelf het meest liberale kabinet sinds de 2e wereldoorlog noemde. Dat zo’n kabinet de studenten oplegt hoe zij het beste dat geld konden besteden past daar niet bij.

Toen daarbij de te optimistische berekeningen van het kabinet niet bleken te kloppen, heeft het kabinet geld bijgelegd. Zie je nou wel, dit kabinet investeert in onderwijs! Als je een geheugen van een goudvis hebt zou je het misschien nog geloven ook.

Netneutraliteit

Bijna iedereen is het er wel over eens dat bepaalde essentiële diensten op internet bereikbaar horen te blijven, die door internetproviders niet zo maar achter een extra betaalmuur mogen worden gezet. Internet is nu eenmaal een onmisbaar deel van onze samenleving geworden. Denk aan bankzaken of overheidssites of ziekenhuisafspraken. Netneutraliteit gaat nog iets verder dan dat. Netneutraliteit betekent op dit moment dat je internet provider geen onderscheid mag maken op de bron bij het behandelen van internet verkeer. In een tijd waarin een grote zoekmachine aanzienlijke stukken van de infrastructuur aan het opkopen is, lijkt het een zinnige regel dat zij niet concurrenten de toegang tot het publiek mogen ontzeggen. Of omgekeerd gesteld: dat jouw verkeer naar een andere onafhankelijke zoekmachine toevallig door een kabel van hen gaat, mag niet tot extra vertraging leiden.

Het grote voorbeeld is YouTube. Een onafhankelijke website gestart in een woning boven een pizzarestaurant kreeg gelijke toegang tot het publiek en kon daarmee zo groot worden dat ze Googlevideo versloegen en uiteindelijk de oprichters miljarden opleverde bij hun verkoop aan Google. Netneutraliteit zorgt er voor dat nieuwe videowebsites met vernieuwende ideeën de volgende Youtube kunnen worden.

Maar er is een groepje bezig momenteel het woord Netneutraliteit te herdefiniëren. Zij zijn juist voor dat internetproviders geld mogen vragen aan contentproviders, of om bij weigering van betaling de websites onbereikbaar of onbruikbaar te maken. Dat het geen fictie is dat internetproviders zoiets zouden willen doen, kan je zien aan de recente strijd tussen de Amerikaanse provider Comcast, en de videostreamingwebsite Netflix.

De Orwelliaanse definitie van netneutraliteit die door dit groepje gegeven wordt is dat “de overheid zich neutraal moet opstellen ten opzichte van het net en dus geen regels over toegang mogen opleggen”.

In her blog on Thursday, Kroes said consumers should be free to make their own choices about their Internet subscriptions, but that this “does not preclude consumers from subscribing to more differentiated, limited Internet offers, possibly for a lower price.”

Het is pijnlijk om te zien dat dit de toenmalige eurocommissaris voor digitale zaken is. Er zijn gelukkig al talloze Youtube filmpjes die wel correct uitleggen wat netneutraliteit is, dus deze bende zal een paar jaar moeten wachten voor ze het nog een keer kunnen proberen. Hoewel ze aan de opvolger Oettinger waarschijnlijk een goeie hebben.

Tenslotte

Een vrije informatiesamenleving is het enige weerbare alternatief. Via internet kunnen mensen zichzelf en elkaar informeren over hoe het echt zit. Daarmee maken we een  samenleving waarin de machtsconcentratie die vereist is om dit type politiek te kunnen voeren gedecentraliseerd ligt. Een samenleving waarin een veelvoud aan perspectieven omarmd wordt, in plaats van bevochten om het heersende perspectief te kunnen uitbaten. In deze kaders heeft de realiteit het bij het langste eind. De Piratenpartij is de enige partij die daarop inzet.

Als je in Nederland om je heen kijkt, kun je dan iets aanwijzen wat niet zo door mensen gemaakt is, of een boom die niet daar geplant is door mensen? Is er een vierkante centimeter waar nog nooit een voetafdruk heeft gestaan? De gehele wereld transformeert aan de hand van de verhalen die mensen aanhangen, en de betekenis die we aan woorden toedichten. Taal is wellicht altijd al een politiek middel geweest, en wellicht is er geen betere windvaan voor de politieke machten die zich op de wereld uitdrukken. En ondanks het gebrek aan tekenen die kant op, zou het mooi zijn als Orwell ongelijk kreeg met zijn voorspelling voor de toekomst van het menselijk ras: “If you want a picture of the future, imagine a boot stamping on a human face — forever.”

David van Deijk.

”
Black mirror, black mirror
Shot by a security camera
You can’t watch your own image
And also look yourself in the eye

Black mirror, black mirror, black mirror
I know a time is coming
All words will lose their meaning
Please show me something that isn’t mine
But mine is the only kind that I relate to
Le miroir casse, (The mirror Breaks)
The mirror casts mon reflet partout (The mirror casts my reflection everywhere)
“
Bron: Arcade Fire- Black Mirror

Fragment uit de film 1984