Vandaag heeft het Europees Hof van Justitie gehakt gemaakt van de richtlijn Bewaarplicht Telecomgegevens. Het Hof oordeelde dat "de richtlijn, door het bewaren van deze gegevens verplicht te stellen en door toegang ertoe toe te staan aan de bevoegde nationale autoriteiten, zich op bijzonder ernstige wijze inmengt in de fundamentele rechten op eerbiediging van het privéleven en op bescherming van persoonsgegevens". Met de richtlijn zijn dus door toedoen van het Europees Parlement, de Europese Commissie en de nationale wetgevers jarenlang de grondrechten van burgers geschonden – dit onder het mom van terrorismebestrijding. "Een prachtige overwinning voor de rechtsspraak, burgerrechten en het gezonde verstand", aldus Matthijs Pontier, lijsttrekker bij de verkiezingen voor het Europees Parlement: "Het Europees Hof neemt burgerrechten en grondwetten in bescherming, daar waar onze volksvertegenwoordigers falen".Dataretentie
De dataretentiewetgeving is 'in een stuk paniekvoetbal' naar aanleiding van de aanslagen op 11 september 2001 aangenomen in 2006 en is bedoeld om providers te verplichten netwerkgegevens van klanten te bewaren. De bewaarplicht houdt in dat providers moeten opslaan wie met wie communiceert en hoe lang, en waar gebruikers zich bevinden. Al deze metadata geven de Europese overheden middelen die vergelijkbaar zijn met het Amerikaanse PRISM-programma. In Nederland resulteerde de richtlijn in de Wet bewaarplicht telecommunicatiegegevens. Deze wet is op 25 augustus 2009 dankzij een amermeerderheid bestaande uit CDA, SGP, VVD, PVV, Verdonk en ChristenUnie in werking getreden en houdt in dat providers de eerder genoemde gegevens voor een periode van 12 maanden moeten opslaan. Ook Groen Links, SP, D66 en PvdA waren niet tegen de invoering van de richtlijn, maar stonden voor de minimale termijn van zes maanden en stemden daarom tegen.
Tijd voor verandering
Wat betreft de Piratenpartij was en is het duidelijk: de dataretentie is een onwettig middel en een grove schending van de burgerrechten. Het Europees Hof heeft een duidelijk signaal richting de nationale parlementen gegeven door de richtlijn onwettig en disproportioneel te verklaren. "Het is nu tijd dat er in de Kamer gesproken wordt over het schrappen van de Nederlandse implementatie: van Brussel moet het dus niet meer, en het legt een enorme belasting op onze service-providers" aldus Dirk Poot, woordvoerder van de Piratenpartij "Wat ons betreft staat het de providers vrij om per direct te stoppen met deze maatregelen terwijl in de Kamer het papierwerk wordt gedaan".
Constitutioneel hof
De uitspraak van het Europees Hof is tekenend voor het gebrek aan mogelijkheden om wetten in Nederland aan de grondwet te toetsen. "De omvangrijke en bijzonder ernstige inmenging in de betrokken grondrechten [is] niet voldoende ingeperkt om te garanderen dat deze inmenging daadwerkelijk tot het strikt noodzakelijke beperkt blijft", aldus het Hof. In Duitsland is de dataretentiewet al in 2010 getorpedeerd door het constitutioneel hof daar. "Het zou prachtig zijn als wij in Nederland wetten kunnen toetsen aan onze grondwet. Dan krijgt de grondwet eindelijk meer betekenis dan het handvest zoals het nu gebruikt wordt, en kunnen burgers gemakkelijker zelf in verweer komen als hun grondrechten en burgerrechten bedreigd worden door een overactief parlement", aldus Poot. "De Piratenpartij streeft dan ook naar de invoering van een constitutioneel hof naar het voorbeeld van andere rechtsstaten, waarin burgers de kans krijgen wetten te toetsen aan de grondwet."
Afrekenen
"Het is tijd dat partijen afgerekend kunnen worden op het beleid dat ze uitvoeren in en vanuit Europa. Daarom hebben wij bij het maken van stemwijzers gevraagd om onder andere ook de dataretentiewet daarin op te nemen", aldus Gijs Peskens van de Piratenpartij. "Niet alleen hebben CDA, SGP, VVD, PVV, Verdonk en ChristenUnie voor de wet gestemd, ook de andere partijen waren vóór invoering van de wet, maar dan met de minimale termijn van 6 maanden. Hoewel het 'van Brussel moest', is het tekenend voor de consideratie van vrijheid en burgerrechten in Nederland." De Piratenpartij ziet de komende verkiezingen voor het Europees Parlement vooral als een afrekenmoment waarbij kiezers de kans krijgen het beleid met betrekking tot vrijheid burgerrechten en specifiek privacy aan de kaak te stellen.
“Ook Groen Links, SP, D66 en PvdA waren niet tegen de invoering van de richtlijn, maar stonden voor de minimale termijn van 6 maanden en stemden daarom tegen.”
En Partij voor de Dieren?