het Orakel

Ingezonden column van Thijs Markus: Het Orakel, een voorspelling.

En wij togen terug de matrix in om het orakel te bezoeken.

Oh orakel, hier zijn onze offergaven, welke dingen voorziet u?

De 21e eeuw zal een eeuw van verandering zijn. Zeg maar gerust de twintigste eeuw in het kwadraat. Een keten aan gebeurtenissen voltrekt zich. Een keten die haar schakels zal doen vergaan. De eerste schakel van deze keten die je zal aanschouwen is dat digitale media met kracht de oude machten in het informatiedomein verpulvert. Zoals eerst de kerk deze in haar macht hield, en verloor aan de boekdrukkunst, en zo doorgegeven werd naar een ieder die de boekdrukkunst verstond, daarna de camera en microfoon, en evenzo zal deze wederom doorgegeven worden. Dit keer, aan iedereen. De macht zal opbreken en als zand in de wind verstuiven, en slechts zij die blazen zullen nog invloed uitoefenen.

Maar, kunt u dat niet wat concreter maken oh groot orakel?

Nee, ik ben een orakel.

Kunt u dan een voorbeeld geven?

Er was een wereld lang geleden. Een wereld waarin gepantserde ridders te paard gans Europa overheersten. Ze waren de grootste krijgers van hun tijd, tot ergens in de 13e eeuw buskruit uitgevonden werd. Natuurlijk, dit was nog geen gevaar voor de ridders, buskruitwapens waren te duur en te groot om effectief tegen hen gebruikt te worden. Maar na 2 eeuwen was het wapen verfijnd, langzaamaan verdween de ridder, en kwamen steden op met hun gevuurwapende burgerij. Aan het eind van de 18e eeuw was het vuurwapen dusdanig goedkoop en handzaam dat de militaire macht van de adel totaal afgelopen was, waarop zij haar positie van oudsher gebaseerd had, en in plaats daarvan werd de moderne democratie geboren.

Maar, wat heeft dat verhaal ermee te maken?

Het is hetzelfde verhaal. Maar je mist misschien een schakel. Toen de militaire macht eenmaal verstrooid was, iedere man die een musket kon vasthouden zich de gelijke kon voelen aan de volgende, was dit niet het einde van de macht. Nee, macht verzamelt zich steeds rond de sleutelposities in een maatschappij, en met deze is het nog niet gedaan. De nieuwe sleutelpositie werd wie aan de meeste mannen een musket kon geven met voldoende kogels en buskruit, en wie er de meeste op het slagveld kon krijgen. Waar kwaliteit niet langer exclusief is, wordt kwantiteit belangrijk. De macht verplaatste zich naar de economie. De economie is je volgende schakel.

Informatie, oorlog, economie, oh orakel, waar gaat dit naartoe?

De totale verstrooiing van al dezer machtbasissen, omdat de techniek haar voor ieder toegankelijk maakt.

Huh?

Zie, de macht verschuift weder. Een nieuwe schakel laat zich zien. Zoals de techniek de exclusiviteit van militaire macht heeft verstrooit, verstrooit het nu de exclusiviteit van informatiemacht. Maar zoals altijd zijn er mensen die macht proberen te vangen terwijl zij verstrooit – de eerder gemiste economische machtsschakel begrijpt dit en zal haar proberen te temmen zoals zij eerder de militaire macht getemd heeft. Want een macht begrijpt wanneer zij bedreigd wordt.

Ja hoor es, ik wil mijn offereuro terug,hiervoor heb ik geen euro geofferd!

En wat wil jij voor die euro kopen, als over 10, 20 jaar iedereen alle kennis tot zijn beschikking heeft?

Nou, eh, kleren, eten….

Nee, je ziet het nog altijd niet. Luistert, opdat ge begrijpt wat gebeuren gaat. Waarom zou je die dingen kopen als jij een machine kunt bouwen die zulks voor jou vervaardigt. Kleding geheel op maat, voedsel geheel naar smaak. Het zal niet uit kunnen blijven, dat de verstrooiing van de informatiemacht de economische macht reduceren zal tot het aanleveren van basale grondstoffen.

Onzin!

3D printers.

Wat?

3D printers. Iedereen zijn eigen minifabriek. Ze bestaan nu al, en naarmate de techniek vordert, zullen ze handzamer worden, goedkoper. Net als vuurwapens. Ik heb je verteld dat dat hetzelfde verhaal was. Vroeger of later kun je een auto downloaden. Oh, en dat is slechts 1 aspect, wat te denken van de diensteneconomie, zullen wij onze diensten nog langer verdelen aan de hand van de economische macht, als zij zwak is geworden?

Wat staat ons dan in hemelsnaam te wachten?

Er zijn twee uitersten, en de werkelijkheid zal zich helaas naar het midden daarvan vormen. Aan de ene hand ligt er totale vrijheid, iedere man of vrouw grosso modo gelijke macht als het op informatie, economie of geweld aan komt. Aan de andere hand heeft de economie de informatie getemd, en wordt informatie en technologisch hoogstaande middelen streng beheerst om deze macht niet in gevaar te brengen.

Wat is deze economische macht dan als zij zo belangrijk is?

De poging om al het leven binnen het domein van de economie te laten plaatsvinden. Zie, naarmate de techniek vordert, wordt de materiële economie steeds minder intensief, en omdat ze steeds minder intensief wordt, maar iedereen haar nodig heeft, moet iedereen zijn activiteiten vergelijken aan degenen die nog daadwerkelijk materiële economische activiteiten uitvoeren. Competitie is het grondgegeven van de schaarste-economie, en zolang alles binnen het kader van deze macht plaats vindt, moet iedere deelnemer deze macht uitbreiden om in zijn levensonderhoud te voorzien.
Dus kan deze macht niet tolereren hoe zij overbodig, zelfs absurd wordt. Maar in al dit is zij ook niet meer dan een zienswijze, en kan zij verslagen worden als de werkelijkheid niet langer centraal gedicteerd wordt.

Volgens mij heb je teveel Science Fiction gelezen.

Maar al het voorgaande gebeurt reeds vandaag al. Kijk naar de copyright-strijd, waar een paar grote bedrijven de techniek van het internet proberen op te breken om hun macht over de markten te behouden, om maar niet te hoeven toegeven dat de cultuur al verstrooid is, terug in de handen van eenieder die een computer heeft. Al wat digitaliseerbaar is, is nu vrij van economische constricties, als het volk het zo wil. Kijk naar de softwarepatenten, waar wiskundige oplossingen geclaimd worden als bezit. Kijk naar de massale werkloosheid. Kijk naar primitivisme, en de gerelateerde klimaatsheisa, peak oil, de uitspraak ‘wij zullen het niet zo goed hebben als onze ouders’. Een plotselinge populariteit van deze sentimenten is waarneembaar, wellicht de voorbereiding op het beheersen van geavanceerde technologie. Oh, misschien ben ik in de loop der eeuwen wat paranoïde geraakt, maar het net sluit, de macht heeft het gevaar geroken en mobiliseert. Maar het is een macht op zijn piek, en hij voelt dat hij begint af te glijden, en zoals een beest dat zijn einde voelt naderen zal hij vechten voor iedere meter. Zie, al die nu macht hebben, hebben hem gebaseerd op deze macht, en hun macht hier is compleet, alle activiteit terug vertaald naar 1 munt, en zij die macht hebben op deze schaal verlangen hem boven al het andere.

Wat moet ik dan doen?

Blaas, en blaas hard. Verstrooi de machten in de vier windstreken, en gij zult vrij zijn. Gebruik de macht die informatie heeft over economie, en versla deze veelvraat door haar te tonen voor wat zij is. Gebruik de macht die techniek heeft om haar overbodig te maken, eet haar markten op en zij zal krimpen. Vergeet niet, zij noemt deze ontwikkeling kenniseconomie, ze kan niet juist plaatsen wat haar zal verslinden, omdat ze niet bekennen kan dat zoiets bestaat, dit zou de werkelijkheid van haar macht in een oogopslag doen verdampen. Zonder het zelf te beseffen, is ze een informatiemacht, nauwelijks nog een economische macht, in haar noodzaak het gehele spectrum van menselijke activiteit te bezetten heeft zij haarzelf kwetsbaar gemaakt voor zelfs de meest kleine verandering in economische zienswijze.

Hoe dan?

Nou word je wel heel concreet. Moet je horen, ik ben ook maar een orakel. Bovendien is je euro op, dus vanaf hier zul je het zelf maar moeten uitvissen.

Nee hier, heb je nog een euro.

Bedankt voor de euro, maar de betaling voor mijn volgende voorspellingen is gewijzigd. Ik wil de grote teennagel van een piratenpartij-parlementarier, een uitgeprinte bitcoin en een fles rum.

Een fles rum?

Ja, je denkt toch niet dat dit me komt aanwaaien? Maar goed, ga heen en doe iets leuks met je voorspellingen. Ik moet nog een fles vodka soldaat maken voor mijn volgende klant, een stel Russische revolutionairen, die ik zo ongeveer hetzelfde verhaal mag gaan vertellen in 1917. Niet dat die eikels luisteren natuurlijk, nee, beetje knallen, beetje lynchen, en er lopen een paar weg met de macht. Revoluties, altijd hetzelfde gedonder.

Daaag…

[42] http://boingboing.net/2011/09/20/3d-printed-ar-15-parts-challenge-firearm-regulation.html
[43] http://boingboing.net/2011/12/27/the-coming-war-on-general-purp.html
[44]http://nl.wikipedia.org/wiki/Definitiemacht
[45]http://vimeo.com/25401444