Aanpassing Blue-Card in EU maakt immigratiestroom beheersbaar en humaner

Dit is een persoonlijk opiniestuk van Piraat Floor Drost, ex-kandidaat voor de kieslijst van de Piratenpartij.
Dit blog is een uitnodiging tot discussie over het vluchtelingenprobleem, het standpunt van de Piratenpartij moet nog definitief bepaald worden door de ALV.

De afgelopen zomervakantie besloot ik mijzelf te informeren over de vluchtelingen- en immigratiestroom vanuit Noord-Afrika naar de Europese Unie. In de Afrikaanse landen rondom de Middellandse Zee kom ik al ruim 25 jaar en ik ben de laatste 14 jaar gelukkig met mijn Tunesische echtgenote. Toen ik in januari 2014 de ‘Arabische Lente’ aan den lijve ondervond (ik was in Tunis), kon ik niet bevroeden wat deze revolutie voor gevolgen zou hebben in de regio. Na het vertrek van president Ben Ali (Tunesië), volgden Mubarak (Egypte) en Khadaffi (Libië), terwijl er in Syrië een burgeroorlog uitbrak die nog steeds voortduurt.

Kort na aankomst in Tunis vervolgde ik mijn reis richting Libië. Ik wilde met eigen ogen zien wat de drijfveer is van de mensen die in gammele bootjes stappen op weg naar de EU. En wat zijn het voor mensen? Vluchten ze voor oorlog en geweld, of voor een beter bestaan? Mijn Tunesische zwager werkt al jaren in Libië, dus contacten waren er zo gelegd. Ik schrok wel. Het contrast met toen ik er in 2002 voor het laatst was, is enorm. Angst en wantrouwen overheersen, terwijl de anarchie hoogtij viert. De partij met de grootste mond en het grootste wapen maakt de dienst uit. Uiteindelijk heb ik de plaatsen bezocht van waaruit de oversteek naar Italië wordt gemaakt. Zuara, een Libische kustplaats op ongeveer vijftig km vanaf de grens met Tunesië, is zo’n vertrekpunt.

Ik sprak met mensen die vaak duizenden dollars of euro’s betaalden voor de oversteek. En wat bleek? De meesten van hen vluchtten niet voor oorlog, maar puur voor de belabberde leefomstandigheden in het land van herkomst. Met andere woorden: de mensen zochten gewoon een beter leven. En daar is op zich niets mis mee. Wanneer je een maandloon van een(Noord-)Afrikaanse vakman afzet tegen het minimumloon in de EU, dan zijn de verschillen gigantisch. Daarbij is er in het land van herkomst vaak sprake van een zeer hoge jeugdwerkloosheid. Door de globalisering kosten luxe producten zoals een mobieltje, sportschoenen en een televisietoestel evenveel als in de EU. Syriërs? Ja, die waren er ook. En ook Irakezen. Maar die waren ver in de minderheid. De meeste mensen kwamen uit Soedan, Niger, Tsjaad, Mauritanië, Eritrea en Libië zelf. Het opleidingsniveau varieert van ongeschoold tot universitair opgeleid.

De verhalen hebben mij verbaasd, en eigenlijk valt daarin een vast patroon waar te nemen: een familie probeert een familielid de oversteek te laten maken in de hoop dat hij (meestal een jongen of man) de EU bereikt. Daarna hopen de achterblijvers, dat deze eerste reiziger andere familieleden kan laten overkomen op basis van familiehereniging. Het viel mij op dat verschillende ‘reizigers’ namen van EU-instellingen en EU-advocaten bij zich hadden. Mijns inziens lijkt er sprake van een georganiseerde migratie. Door de onstabiele situatie in Libië zijn de grenzen zo lek als een mandje, hoewel aan de Tunesische kant van de grens alles op alles wordt gezet om de grens te bewaken, met hek en al. Daarnaast zijn er honderden IS-strijders actief, waardoor de chaos nog groter is geworden. Met andere woorden: de reis vanuit een thuisland kan lang zijn, maar is op zich wel te doen.

En dan stuit men op de Middellandse Zeekust. Een weg terug is er niet. De schande voor de achtergebleven familie en het bedrag dat meestal voor de reis is betaald aan mensensmokkelaars, maken dat er geen weg terug is. Dan gaat het verder: in de avondschemering krijgen de ‘reizigers’ een teken dat ze moeten ‘inschepen’ en vertrekt het vaartuig richting Italië. De mensen aan boord weten, dat er door de EU schepen (o.a. Frontex) worden ingezet voor reddingsacties, en eigenlijk hopen ze allemaal dat ze worden opgepikt voordat ze überhaupt het vaste land van de EU bereiken. Vlak voordat ik aankwam, waren er bij de kust van Zuara tientallen lichamen aangespoeld van mensen die de oversteek niet gehaald hadden. Desondanks laten nieuwe ‘overstekers’ zich niet afschrikken. Een uitspraak vaneen migrant is mij steeds bijgebleven: “Een klote-leven heb ik toch al, wat maakt het nog uit als ik de overkant niet haal?”

En wij? De zelfbenoemde ‘machtige’ Europese Unie? Ja wij, die de armoede altijd hebben geëxporteerd? Wie zijn wij om te bepalen waar wij willen wonen? We hebben nota bene een fantastische ‘geïmporteerde’ koningin. Hebben wij niet de morele plicht om een humane oplossing te vinden? Nee, niet zoeken, maar vinden! Ik ben van mening dat die oplossing er is. Sinds 2011 bestaat er een Europese blauwe kaart: de Blue-Card. Mensen van buiten de Europese Unie kunnen een tijdelijke vergunning krijgen om te werken en te verblijven in de EU. Echter, dit geldt alleen voor hoogopgeleid en hooggekwalificeerd personeel. Waarom zou de Blue-Card niet voor iedere migrant beschikbaar kunnen zijn? Wat is er mis met een gemotiveerde Malinees, Egyptenaar of Mauritaniër als metselaar, schoenmaker of apotheker?

Geef de migrant een eerlijke kans om zonder het risico op een verdrinkingsdood zijn toekomst te bepalen. Geef een termijn van vijf of tien jaar voordat de migrant zich definitief mag vestigen, maar geef hem of haar vooral een kans! Iedere politicus die nu begint te roepen dat er EU-regels zijn, moet zich kapot schamen. Zolang er lijken aanspoelen op de stranden van Noord-Afrika, is de EU ten volste/volledig verantwoordelijk. Een blue-card is mede een oplossing die de EU in huis heeft om verdere mensonterende toestanden in Italië en Griekenland op te lossen. En als de EU de illusie al heeft dat men de migrantenstroom zou kunnen stoppen, dan geef ik diezelfde EU weinig kans. De westerse wereld zal armoede moeten importeren en verantwoordelijkheid moeten nemen voor een menswaardig bestaan, voor iedere wereldburger. Uiteraard behoeft het geen verder betoog dat wij oorlogsslachtoffers altijd moeten helpen. Dat zijn we aan onze welstand verplicht!

Floor Drost,
secretaris PPNL en kandidaat kieslijst PPNL TK2017

Uit veiligheidsoverwegingen heb ik geen namen en gegevens verwerkt in bovenstaande blog.