Privacy debat voor kleuters

Vorige week maandag werd er in Amsterdam een privacy debat georganiseerd door het Europees Parlement Informatiebureau in Nederland. Ik was die avond in Amsterdam en ben dus gaan luisteren om te zien welke vragen men elkaar dan stelt (en vooral ook welke niet).

Het format van de avond was opgezet als een lagerhuis debat met twee groepen stoelen tegenover elkaar en in het midden een ruimte voor debaters en de showmaster/aan-elkaar-prater. Showmaster is eigenlijk de beste term want het geheel had de diepgang van een Lingo aflevering (sorry Lingo!).

Elk onderdeel werd geïntroduceerd door 2 archetypes van ´bad guys´. Het eerste duo betrof een geheim agent die alles van ons wil weten ´voor uw veiligheid´ en een terrorist die, om niet verder besproken redenen, ons wilde opblazen met zijn handgranaat. De terrorist gebruikte daarvoor hypeprmoderne middelen als ´skype´ en ´watsapp´ (mogelijk wel bekend bij lezers alhier). Daarom had die geheim agent dus ook toegang nodig tot al ons internet verkeer. Om die terrorist tegen te houden.

Daarna mocht de zaal debatteren over de stelling:´de overheid moet meer bevoegdheden krijgen online om Nederland te beschermen´

De aanwezige vertegenvoordiger van de KLPD (in blauw-met-goud-glimmend uniform) legde uit dat zij veel beter misdaden konden oplossen met bepaalde online bevoegdheden. En zo was binnen 30 seconden een ruimte gecreëerd met ¨!!!TERRORISME!!! dreiging¨ ingevuld met veel meer reguliere opsporing van bijvoorbeeld economische delicten. Niemand in het publiek leek dit op te vallen. Het verdere debat ging er van uit dat de overheid altijd het beste met de burger voor heeft en dat het met een beetje toezicht dus best kan. Voor onze veiligheid.

Je kon merken dat er flink wat (aanstaande-) juristen in de zaal waren. Op de fantasie dat overheden zich altijd netjes aan hun eigen wetten houden werden enthousiast luchtkastelen gebouwd. Meer, en vooral betere regels was de oplossing! En wel met toezicht natuurlijk. Want dat werkte bij Diginotar ook zo goed. Hamer – spijker.

De grootste bedreiging van het levensgeluk van de meeste Nederlanders lijkt te bestaan uit verkeerde advertenties (door te weinig data) of juist te persoonlijke (door te veel data) op Google- en Facebook pagina´s. Dat er dingen bestaan als Adblock, Do Not Track, Ghostery, en TOR was een van de vele feiten die, zoals wel vaker in Nederlandse debatten, een niet te grote rol mocht spelen. Ze zijn tenslotte ook erg technisch allemaal, die feiten.

Dat een overheid bevoegdheden wel eens zou kunnen misbruiken voor andere dan zuivere doeleinden daar gaan we het niet over hebben, want we zijn tenslotte een net land. En in nette landen gebeuren dat soort dingen niet. Of hooguit in *andere* nette landen (die dan achteraf dus toch niet zo netjes waren). En die Iraakse massavernietigingswapens? Tja, die zullen we toch binnenkort wel een keer vinden. Toch? Bovendien was Saddam een enge dictator, zeker nadat hij na 1990, na jaren trouwe dienst, was gestopt met westerse instructies op te volgen. Ook vinden we wel iets waarvan we al die mensen in Camp Delta kunnen veroordelen. Kwestie van goed blijven doormartelen/zoeken.

Het is tekenend voor een land dat tot de meest geweldloze en veiligste op aarde behoord dat men veel banger is voor niet-bewezen terroristen en Mark Zuckerberg (een beetje) dan voor de westerse overheden. Dit ondank het feit dat noch Mark noch die terroristen beschikken over straaljagers, drones en artillerie. Door de geschiedenis heen zijn overheden altijd met afstand de grootste moordenaars geweest en NAVO-landen hebben de afgelopen 10 jaar hard gewerkt om die traditie in stand te houden. Daarover trouwens gelieve geen vragen te stellen. We zijn immers altijd in oorlog geweest met Centraal-Azië.

Privacy en grondwetten zijn er niet om je advertentie-comfort niveau te garanderen maar om je te beschermen tegen je overheid als die een keertje echt de weg kwijt raakt een haar macht ernstig gaat misbruiken.

Ik heb de meneer van de KLPD helaas niet meer kunnen vragen of zij zich ook sterk zouden willen maken voor computer onderwijs in Nederland. Dit ter vervanging van de Microsoft junior secretaresse training die er thans voor doorgaat. Wellicht als niet heel Nederland zat dichtgeplakt met de onveilige rotzooi van een meervoudig veroordeelde economisch crimineel dat al die botnets wat minder vat op Nederland zouden hebben. Schokkend dat noch de KLPD, noch het College Bescherming Persoonsgegevens ooit hebben opgeroepen tot meer digitale empowerment van burgers op basis van kennis door goed onderwijs.

Hoewel het debat inhoudelijk teleurstellend was is het een nuttige wake-up call om wederom geconfronteerd te worden met het kleuter-niveau waarop het tot nog toe gevoerd wordt. Zelfs onder het publiek wat naar zo´n debat komt (dat is dus al een stevige selectie qua interesse) lijkt er vrijwel geen interesse te zijn van de implicaties van recente gebeurtenissen in de boze buitenwereld. Alsof we debatteren over het weer in teletubbieland. Voorlopig privacy maar gewoon zelf blijven regelen.

ps: vorige week ook de eerste cryptoparty (cryptoparty.org) in Amsterdam. Heel handig voor iedereen die wil leren hoe je enige privacy kan behouden in een land waar de meeste mensen liever Lingo kijken. Ik kon er wegens een lezing elders helaas niet bij zijn. Hopelijk de eerste van velen.